บทความ
สมัยก่อนคนไทยใช้เรือในการเดินทาง ร้านรวงที่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำลำคลอง จึงมีความเป็นปากซอย ที่การสัญจรผ่านไปมามาก คนจะต้องขึ้นท่าที่หน้าร้าน เพื่อเดินทะลุซอยลึกเข้าไปในผืนดิน
วันเวลาที่เปลี่ยนไป พร้อมกับเทคโนโลยีที่ผก้าวหน้า พฤติกรรมของคนก็เปลี่ยนไป เราใช้รถแทนเรือ ร้านรวงที่อยู่ริมนคลอง กลายเป็นทำเลก้นซอย ส่วนก้นซอยเดิมที่ถนนตัดผ่าน กลายเป็นร้านติดถนนใหญ่ ฮวงจุ้ยเปลี่ยนหมด
ทุกวันนี้ คนไม่ค่อยขยับตัวเดินไปซื้อของแล้ว จะใช้การคมนาคมเสมือน จากการมาถึงของอินเตอร์เน็ต การซื้อของ พูดคุย ทำผ่านระบบออนไลน์ ร้านที่เคยอยู่ริมถนนใหญ่ ที่ตามเทคโนโลยีและพฤติกรรมผู้บริโภคไม่ทัน จะถูกเตะเข้าไปอยู่ก้นซอยบ้าง
นี่เป็นความเปลี่ยนแปลงเฉพาะมิติด้านทำเลเท่านั้น ที่ได้รับผลกระทบจากความเปลี่ยนแปลง อันที่จริง โลกของการประกอบการ ยังมีมิติอื่นๆที่ต้องคำนึงมากมาย
ลองคิดถึงว่า ถ้าคุณเปิดร้านขายข้าวสารริมคลองเมื่อแปดสิบปีที่แล้ว นั่นหรูเริ่ดเหมาะสมดี แต่เมื่อถนนมา รถมา คนก็ยังกินข้าวเหมือนเดิม การขายข้าวสาร ยังเป็นเรื่องเหมาะสม
ที่ไม่เหมาะสมคือ การเปิดร้านอยู่ก้นซอยที่ริมคลองที่ไม่มีคนสัญจรแล้วต่างหาก เครื่องมือที่คุณมี วิธีที่คุณใช้ มันไม่เหมาะสมกับสิ่งที่คุณกำลังทำ เพราะสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนไป
สภาพแวดล้อม, พันธกิจ และความสามารถหลักของคุณต้องสอดคล้องกัน
พันธกิจก็คือสิ่งที่คุณกำลังทำ มันสอดคล้องกับสภาพแวดล้อมหรือเปล่า ถ้าคุณเป็นโรงงานผลิตโทรทัศน์จอแก้ว แบบที่เคยนิยมกันทุกบ้านในยุคกึ่งพุทธกาล สิ่งที่คุณกำลังทำมันก็ไม่เข้ากับสภาพแวดล้อมในปัจจุบัน ที่คนสามารถเสพสาระและบันเทิงเหล่านี้ จากแอลอีดีทีวี หรือจากมือถือกันแล้ว
ถ้าคุณจะเปลี่ยนสิ่งที่คุณทำ มาเป็นการผลิตทีวีแบบที่นิยมกันทุกวันนี้ คุณก็ต้องสร้างความสามารถหลักของการเป็นผู้ผลิตทีวีนั้นด้วย ไม่ว่าจะเป็นองค์ความรู้ เครื่องมือเครื่องจักร หรือคุณอาจมีวิธีการบริหารอย่างอื่นที่ทดแทนการมีองค์ความรู้ หรือโรงงาน เป็นของตนเอง
โตโยต้าเองไม่ได้เป็นผู้ผลิตน๊อตทุกตัวที่ใช้ในการผลิตรถยนต์ แต่โตโยต้ารู้ว่าจะเอาน๊อตจากไหนมาใช้ ในเงื่อนไขที่โตโยต้ายอมรับได้ รวมไปถึงเบาะที่นั่ง, ยางรถยนต์, แบตเตอรี่, เครื่องปรับอากาศ ฯลฯ
เคยมีคนพยายามสร้างเครื่องปิ้งขนมปังที่มีเทคโนโลยีพื้นๆมาก แต่เงื่อนไขคือ อุปกรณ์ทุกชิ้นต้องทำด้วยตัวเอง ผลหรือครับ ผ่านไปเป็นสิบปี ยังไม่ได้กินขนมปังปิ้งเลย
โลกเรามีความเกี่ยวพันเชื่อมโยงกันอย่างซับซ้อน ธุรกิจที่ไม่ต้องพึ่งพาภายนอก ไม่รู้ว่าจะหาได้มั้ยในปัจจุบัน
เราสามารถสร้างความสามารถหลักของเราได้จากสิ่งที่คนอื่นมี แบบที่สหรัฐใช้บ่อน้ำมันของตะวันออกกลาง ค้ำกระดาษพิมพ์หมึกรูปนกอินทรี ให้กลายเป็นยูเอสดอลล่าร์ที่ผงาดขึ้นเป็นเงินสกุลหลักของโลกอยู่มาได้หลายสิบปี ทั้งที่บ่อน้ำมันก็ไม่ใช่ของตัวเอง
แค่คิดให้ละเอียดขึ้นอีกนิด Business Model ไม่ได้มีแค่ซื้อมาขายไป โมเดลแบบที่ คนใช้บริการไม่ต้องจ่ายตังค์ คนจ่ายตังค์ไม่ได้ใช้ แต่ทุกคนยินดี ก็มีให้เห็นในระบบประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือแบบที่ทุกคนจ่ายตังค์เท่ากันไม่ว่าจะใช้บริการหรือไม่ คนที่ควักจ่ายอย่างเดียวก็ไม่คิดอิจฉาคนที่มาขอใช้บริการ อย่างการประกันภัย
พวกนี้เป็นโมเดลธุรกิจที่เราเห็นจนชินตา แต่ไม่ได้คิดถึงความพิศดารของมัน ซึ่งเป็นตัวแบบของการใช้สมองในการสร้างความสามารถหลักของตัวเอง บนทรัพย์สินของคนอื่น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น